4 nowe planety CoRoT

Second CoRoT Symposium 2011

Między 13-17 czerwca w Marsylii odbędzie się naukowa konferencja misji CoRoT (Convection Rotation and planetary Transits). W tym właśnie okresie zostaną przedstawione 4 nowe planety odkryte przez satelitę CoRoT. 

CoRoT to pierwsza misja kosmiczna skoncentrowana na poszukiwaniu planet pozasłonecznych - w szczególności planet skalistych. Jest to wspólna inicjatywa ESA (Europejskiej Agencji Kosmicznej) i CNES (Francuskiej Agencji Kosmicznej). Podobnie jak Kepler, CoRoT bada jasność gwiazd (około 12000 obiektów) w poszukiwaniu tranzytu egzoplanet. Do tej pory udało się potwierdzić istnienie 17 planet. Kolejne 4 będą wielkim krokiem na przód tej misji.

Źródło

Kepler-10 c

Wizja artystyczna układu Kepler-10.
credit: NASA/Ames/JPL-Caltech

Zespół naukowców misji Kepler, która zajmuje się poszukiwaniem planet pozasłonecznych przy pomocy kosmicznego teleskopu, doniósł w tym tygodniu o potwierdzeniu istnienia planety Kepler-10 c. Jest to druga odkryta planeta w tym układzie. Pierwszą jest mała (zaledwie 1,4 promienia Ziemi) skalista egzoplaneta okrążająca gwiazdę w niecałą dobę - Kepler-10 b.

Kepler-10 c to typowy "Neptuniak". Jego potwierdzenie było możliwe dzięki dodatkowym obserwacjom przy użyciu kosmicznego teleskopu Spitzera. Masa tej planety to mniej niż 20 mas ziemskich, jej promień wynosi około 2,2 promienia Ziemi. Ze względu na niewielką odległość od gwiazdy macierzystej, planeta obiega ją w czasie 45 dni. Biorąc pod uwagę, że gwiazda ta jest podobna do Słońca, można łatwo się domyśleć, że temperatury na Kepler-10 c są bardzo wysokie.

Jest to 32 planeta pozasłoneczna potwierdzona w tym roku. W porównaniu do roku ubiegłego (108 planet) wydawać się może, że jest to nieduża liczba. Warto jednak mieć na uwadze, że obecnie wiele zespołów badawczych zajmuje się analizą danych kosmicznego teleskopu Kepler. Mogę więc zaryzykować stwierdzeniem, że rok 2011 może zaowocować w jeszcze większą liczbę planet niż 2010!

Źródło

WASP - kolejne trzy planety

Wizja artystyczna gorącego Jowisza

Organizacja SuperWASP doniosła dziś o odkryciu kolejnych trzech planet. Każdy z tych obiektów krąży bardzo blisko swoich gwiazd, przez co na ich powierzchni panują bardzo wysokie temperatury. Tyczy się to zresztą wszystkich planet odkrytych przez tą organizację. Są to tzw. gorące Jowisze.

Oto niektóre dane dzisiejszych planet:
 

Nazwa:                   Masa(Mj):                Promień(Rj):                 Okres orbitalny(dni):
WASP-44 b            0,889                       1,14                             2,42
WASP-45 b            1,007                       1,16                             3,12
WASP-46 b            2,101                       1,31                             1,43

Spadek jasności gwiazdy w momencie
przejścia planety przed jej tarczą.

SuperWASP posiada dwa obserwatoria. Pierwsze "SuperWAPS-North" na wyspie La Palma, a drugie "SuperWAPS-South" na terenie Południowej Afryki. Monitorując nocne niebo, oba obserwatoria dostarczają aż 100 gigabajtów danych każdej nocy! Obserwując gwiazdy, SuperWASP wypatruje niewielkich spadków ich jasności spowodowanych przez przejścia ogromnych planet przed widzialną tarczą gwiazd. Następnie bada się zmienność prędkości radialnych gwiazdy w celu dokładnego ustalenia masy planety.

Do tej pory organizacja SuperWASP ma na koncie 44 potwierdzone planety.

Źródło

Odległe Światy w Andromedzie

Galaktyka Andromedy

Niewiele osób wie, że kilka lat temu odkryto możliwą planetę w Galaktyce Andromedy! I chociaż istnienie tej planety nie zostało potwierdzone, warto napisać o tym wydarzeniu.

Galaktyka Andromedy (M31) to bliźniacza galaktyka naszej Drogi Mlecznej, leżąca około 2,52 miliona lat świetlnych od Ziemi. Jest największa z galaktyk w Grupie Lokalnej.

Przeglądając katalog planet "niepotwierdzonych, kontrowersyjnych lub usuniętych" w Encyklopedii Pozasłonecznych Układów Planetarnych można natknąć się na obiekt o nazwie PA-99-N2 b. Jest to właśnie możliwa planeta znajdująca się w Galaktyce Andromedy.

Mikrosoczewkowanie Grawitacyjne

Tak odległy obiekt mógł zostać odkryty jedynie poprzez mikrosoczewkowanie grawitacyjne (microlensing), choć w przypadku tak ogromnych odległości jak odległość M31 od nas, często określa się tą metodę mianem 'pixel-lensing'. Metoda ta działa gdy obserwator, gwiazda soczewkująca oraz źródło światła (gwiazda) znajdują się na prawie jednej linii prostej. Grawitacja gwiazdy soczewkującej powoduje wzrost jasności źródła. Soczewkowane obiekty mają więc ściśle określone standardy krzywej światła (wykres zmian jasności obiektu w danym czasie) przez Bohdana Paczyńskiego - jednego z najwybitniejszych polskich astronomów. Obserwując specyficzne odchylenia od tych standardów można dojść do wniosku, że gwiazda-soczewka posiada planetę lub, że jest to podwójny układ gwiazd.

W przypadku PA-99-N2 wiele wskazywało na odkrycie pierwszej pozagalaktycznej planety. Dane pomiarowe mówią, że planeta miałaby masę 6,34 mas Jowisza. Niestety niemożność wykonania dalszych obserwacji uniemożliwia potwierdzenie istnienia planety w tym odległym układzie. Mikrosoczewkowanie dla danego obiektu to wydarzenie jednorazowe. Nie doczekamy się zapewne potwierdzenia PA-99N2 b. Niemniej jednak, był to wielki krok ku przyszłym detekcjom planet poza granicami naszej galaktyki.

Źródło1; Źródło2

Gliese 581 d - Druga Ziemia?

Wizja artystyczna "drugiej Ziemi"

Wraz z rozwojem badań nad planetami leżącymi poza Układem Słonecznym, rośnie liczba entuzjastów tzw. "Drugiej Ziemi". Jest to planeta znajdująca się w odpowiedniej odległości od swojej gwiazdy macierzystej (ekosfera) by na jej powierzchni mogła występować woda w stanie ciekłym. Sugerowałoby to również możliwość powstania życia na takiej planecie.

Obecnie jeszcze nie znamy żadnych ziemskich odpowiedników, choć dane z kosmicznego teleskopu Keplera mówią o 54 kandydatach na obiekty krążące w ekosferach swoich gwiazd (obiekty te są wynikiem zaledwie czteromiesięcznych badań!). Na dzień dzisiejszy nie ma pewności co do ich istnienia. Potrzeba kolejnych obserwacji aby potwierdzić ich obecność i właściwości fizyczne. Wypływ kolejnych danych nastąpi zapewne w końcówce tego roku.

Układ Gliese 581 i Układ Słoneczny z zaznaczonymi ekosferami.
Obecność planet g i f jest niepotwierdzona (możliwe, że nieistnieją)

Jednak kilka dni temu pojawiła się interesująca publikacja naukowa dotycząca systemu Gliese 581. Jest to układ oddalony o nieco ponad 20 lat świetlnych od Ziemi, zawierający aż 4 potwierdzone planety (oraz 2 niepotwierdzone). Gwiazdą w tym układzie jest niewielki (0,3 promienia Słońca) czerwony karzeł o temperaturze 3225 ºC.

Publikacja dotyczyła głownie planety Gliese 581d. Jej masa jest szacowna na zaledwie 6,04 masy Ziemi. Krąży ona w odległości 0,22 AU od czerwonego karła, z czasem 66,6 dni. Oznacza to, że jej orbita znajduje się tuż za zewnętrzną granicą ekosfery. Okazuje się jednak, że istnieją warunki, które zdołają podgrzać temperaturę do umożliwiającej obecność ciekłej wody. 10 bar dwutlenku węgla oraz pewne inne ilości gazów (np azotu) w atmosferze mogą utrzymywać temperaturę powyżej zera, zarówno dla lądu jak i wody. Sprawa staje się nieco trudniejsza kiedy uwzględnimy ekscentryczność orbity - 0,25. Wówczas planeta około połowy roku spędza w ekosferze, a połowę poza nią. Nawet w takiej sytuacji istnieją teoretyczne możliwości utrzymania atmosfery przyjaznej życiu. Niestety układ Gliese 581 jest bardzo stary - około 8 miliardów lat - co raczej zmniejsza szanse. Wiek ten może również skutkować synchroniczną rotacją planety.

Autorzy z dumą mówią o "pierwszej znanej Super-Ziemi* w ekosferze". Podkreślają oczywiście, że dalsze obserwacje muszą być prowadzone. Gliese 581d to w dniu pisana tego artykułu najlepszy kandydat na "drugą Ziemię". W przyszłości, ze względu na niewielką odległość tego systemu od Układu Słonecznego, będą możliwe bezpośrednie obserwacje. Umożliwi to dokładniejsze badania atmosfery.

* egzoplaneta o masie 2-10 mas ziemskich

Źródło

Masywny majowy olbrzym

Egzoplaneta - wizja astrysyczna

Dziś potwierdzona została obecność kolejnej planety w układzie HIP 5158. Pierwszą jest obiekt o masie równej 1,44 masy Jowisza krążący w odległości 0,89 AU (średnia odległość Ziemi od Słońca to 1 AU) od gwiazdy macierzystej z czasem 345 dni.

'Dzisiejsza planeta' posiada masę aż piętnastokrotnie większą od Jowisza. Pełna orbita wokół gwiazdy zajmuje jej 9018 dni, a odległość wynosi 7,7 AU. Obiekt ten został odkryty za pomocą badania prędkości radialnych (wyjaśnienie TUTAJ).

Ze względu na tak dużą masę, HIP 5158 c prawdopodobnie okaże się brązowym karłem i zostanie usunięty z listy planet pozasłonecznych. Potrzebne są jednak dalsze obserwacje tego układu.

Źródło