Kosmiczna sonda Kepler wreszcie udowodniła, że jest zdolna odkrywać planety mniejsze od Ziemi. Zarówno naukowcy, jak i entuzjaści poszukiwania egzoplanet czekali na ten moment od dawna. To systemy Kepler-20 oraz KOI-55 posiadają w swoich szeregach takie obiekty. Może i nie spełniają one głównego celu misji Kepler (czyli odnalezienia skalistej planety wielkości Ziemi w ekosferze) ale są ogromnym krokiem naprzód w tej gałęzi astronomii.
Kepler-20
 |
| Porównanie rozmiarów Kepler-20 e i f do Wenus i Ziemi. |
Układ ten jest oddalony o 1000 lat świetlnych od naszej planety. W jego środku znajduje się gwiazda bardzo podobna do Słońca - jest to żółty karzeł o masie 0,912 Ms i promieniu wynoszącym 0,944 Rs. Najprawdopodobniej jest znacznie starsza (ok. 9 miliardów lat) od naszej gwiazdy dziennej. Astronomom udało się odnaleźć aż 5 planet okrążających ten dojrzały obiekt. Przyjrzyjmy się każdej z nich (od najbliższej do najodleglejszej):
Kepler-20 b to najbliższa gwieździe planeta. Okrąża ją w odległości 0,04537 AU w czasie 3.696 dnia. Jest to pod-Neptun prawie dwa razy większy od Ziemi (1,9 Rz) o masie 8,5 Mz.
Kepler-20 e to upragniona planeta mniejsza od Ziemi. Jej promień wynosi 0,872 Rz natomiast masa to nie więcej niż 3,082 Mz, choć teoretyczne obliczenia wskazują na przedział od 0,39 do 1,67. Najprawdopodobniej jest to obiekt skalisty lecz należy pamiętać, że jego temperatura sięga aż 760 stopni Celsjusza. Wynika to oczywiście z niewielkiej odległości od gwiazdy - 0,0507 AU - a co za tym idzie krótkiego okresu orbitalnego (6,098 dnia).
Kepler-20 c jest kolejnym pod-Neptunem w tym układzie. Jego rozmiary sięgają ponad 3 rozmiarów Ziemi, natomiast masa to aż 16,209 Mz. Obiega gwiazdę w odległości 0,093 AU z czasem 10,854 dnia.
Kepler-20 f to kolejna egzoplaneta o rozmiarach zbliżonych do Ziemi. Przy promieniu 1,0062 Rz jej masa wynosi 14,302 Mz, choć znów z teoretycznych obliczeń wartość ta jest znacznie niższa - od 0,66 do 3,04 Mz. Może być to więc kolejna skalista planeta w tym układzie. Pomimo nieco odleglejszej orbity (0,11 AU) i dłuższego obiegu (19,5 dnia) temperatura jej powierzchni to ponad 400 stopni Celsjusza.
Kepler-20 d jest ostatnią potwierdzoną planetą w tym systemie. Kolejny pod-Neptun o rozmiarze 2,795 Rz i masie 19 Mz. Planeta ta jest nieco bardziej odizolowana od czterech poprzednich, ciasno zgromadzonych planet. Obiega gwiazdę w maksymalnej odległości 0,345 AU w czasie ponad 77 dni.
Warto zwrócić uwagę na nietypową formacje powyższych obiektów. W Układzie Słonecznym planety skaliste znajdują się bliżej gwiazdy podczas gdy gazowe olbrzymy obiegają ją na znacznie dalszych orbitach. W Kepler-20 mamy interesujący szyk: pod-Neptun, planeta skalista, pod-Neptun planeta skalista, pod-Neptun. Astronomowie mają więc wiele pracy przed sobą aby wytłumaczyć taką sytuację, a kto wie ile jeszcze planet skrywa Kepler-20.
KOI-55
 |
| Planeta pożerana przez czerwonego olbrzyma. |
KOI-55 jest szczególnym typem gwiazdy. Jest to bardzo dojrzały obiekt, a właściwie pozostałość po dawnym czerwonym gigancie. Obecnie jest on względnie niewielki bo aż 5 razy mniejszy od Słońca, a jego masa to około połowy masy naszej gwiazdy dziennej. System KOI-55 jest pozostałością po gwiezdnej katastrofie lecz mimo wszystko przetrwały tam co najmniej 2 planety:
KOI-55 b to kolejny obiekt mniejszy od Ziemi. Przy rozmierze 0,76 Rz jego masę oszacowano na 4,44 Mz. Obiega gwiazdę w niecałe 6 godzin w odległości 0,006 AU.
KOI-55 c jest również niewielką planetą - jej promień to 0,87 Rz, a masa 0,66 Mz. Obiega gwiazdę zaledwie 0,016 AU dalej niż poprzedni obiekt, na co potrzebuje nieco ponad 8 godzin.
Tak naprawdę obiekty te są jedynie pozostałościami po dawnych, znacznie większych planetach. Przetrwały one zanurzenie w gorącej powłoce czerwonego olbrzyma by obecnie spokojnie dogorywać wokół jego resztek. Ciekawe ile planet zniknęło raz na zawsze w czerwonych płomieniach.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz