poniedziałek, 27 sierpnia 2012

Kepler-38 b - planeta dwóch słońc

Graficzne przedstawienie położenia orbit
poszczególnych obiektów w Kepler-38.
To kolejna (po Kepler-16 b, Kepler-34 b i Kepler-35 b) planeta pozasłoneczna okrążająca nie jedną, lecz dwie gwiazdy. O podejrzeniach istnienia tej planety dowiedzieliśmy się już w czerwcu tego roku (Link). Teraz jednak mamy potwierdzenie - Kepler-38 (AB) b to czwarta egzoplaneta tego typu, odkryta przez misję Kepler.

Omawiany układ składa się z żółtego (Kepler-38 A; masa=0,949 Ms; promień=1,757 Rs) i czerwonego karała (Kepler-38 B; masa=0,249 Ms; promień=2,72 Rs). Gwiazdy te okrążają się wzajemnie w czasie 18,8 dnia. Potwierdzenie planetarnego kompana tych gwiazd nie było tak łatwe jak w przypadku poprzednich odkryć. Planety w Kepler-16, Kepler-34 i Kepler-36 przechodzą przed tarczami obu gwiazd, natomiast Kepler-38 b wykonuje swoje tranzyty jedynie przed obiektem A. Problemem były również bardzo niewielkie oddziaływania grawitacyjne planety na układ podwójny. Z tego powodu możliwe było wyznaczenie tylko masy maksymalnej.

Po zapoznaniu się z danymi Kepler-38 (AB) b możemy dojść do wniosku, że mamy do czynienia z obiektem nieco podobnym do Neptuna. Promień nowej egzoplanety to 4,35 promienia Ziemi, a więc 1,12 promienia Neptuna. Jej masa maksymalna to 122 masy ziemskie (7,11 mas Neptuna lub 0,384 mas Jowisza). Wartość ta z pewnością będzie maleć wraz z napływaniem kolejnych danych od sondy Kepler. Okres orbitalny oczywiście nie przypomina Króla Mórz bo wynosi 105,59 dnia, a planeta jest oddalona od środka układu o średnio 0,464 AU.

Źródło

czwartek, 23 sierpnia 2012

Graficzne porównanie ostatnich odkryć Keplera

Oto wszystkie odkryte egzoplanety od Keplera, które tu przedstawiałem w ostatnich dniach. 41 potwierdzonych obiektów (kolor zielony) oraz 22 kandydatów (kolor fioletowy) na jednej ilustracji. Wszelkie dane dotyczące tych planet znajdziecie TUTAJ oraz TUTAJ.

Kliknij aby powiększyć lub pobierz używając lewego przycisku myszy.

wtorek, 21 sierpnia 2012

17 kolejnych planet Keplera

Logo misji Kepler.
Jak widać naukowcy misji Kepler wzięli się ostro do roboty - kolejne egzoplanety zostały oficjalnie potwierdzone. Kiedy w maju pisałem o plotkach mówiących, że na jesieni tego roku potwierdzonych zostanie około 800 planet Keplera z układów wielokrotnych, nie wiedziałem czego się spodziewać. Kilku ogromnych publikacji? Sporej ilości nieco mniejszych publikacji? Czy może zupełnie niczego (jak to bywa z plotkami)? Na chwilę obecną, wszystko wskazuje na drugą opcję bo przecież to już drugi taki papier jaki przychodzi mi tutaj opisywać. Choć nadal powątpiewam w potwierdzenie aż 800 egzoplanet, to z pewnością możemy poznać naprawdę duża liczbę planet pozasłonecznych jeszcze w tym roku.

Zanim podam dane nowych obiektów to muszę wspomnieć, że tym razem nie dla wszystkich przeprowadzono analizy TTV pod kątem poznania masy maksymalnej. Masy większości planet pochodzą z analiz stabilności układu. Są to oczywiście także masy maksymalne, lecz te dochodzą do wręcz nierealnych wielkości. Niemniej jednak, naukowcy Keplera postanowili (choć ja byłbym temu zdecydowanie przeciwny!) uznać te planety za potwierdzone.

Przejdźmy do danych:

Kolor zielony - planety potwierdzone
Kolor pomarańczowy - pozostali kandydaci

Kepler-xx x / promień (Rz) / masa (Mz) / okres (dni) /

Kepler-52
Kepler-52 b / 2,1 / 37,4 / 7,89 /
Kepler-52 c / 1,84 / 84 / 16,38 /

KOI-775.03 / 1,86 / --- /  36,48 /

Kepler-52 b i c to jedyne planety dla jakich przeprowadzono TTV pod kątem masy. Wartości dla kolejnych planet będą podane w masach Jowisza.

Kepler-xx x / promień (Rz) / masa (Mj) / okres (dni) /

Kepler-50
Kepler-50 b / 2,20 / 0,10 / 7,81 /
Kepler-50 c / 2,79 / 0,11 / 9,37 /


Kepler-51
Kepler-51 b / 7,05 / 3,23 / 45,15 /
Kepler-51 c / 5,71 / 2,6 / 85,31 /

KOI-620.02 / 9,68 / --- / 130,18 /

Kepler-54
Kepler-54 b / 2,10 / 0,92 / 8,01 /
Kepler-54 c / 1,23 / 0,37 / 12,07 /

KOI-886.03 / 1,74 / --- / 20,99 /

Kepler-55
KOI-904.01 / 1,65 / --- / 2,21 /
KOI-904.04 / 1,46 / --- / 4,61 /
KOI-904.05 / 1,70 / --- / 10,19 /

Kepler-55 b / 2,43 / 1,49 / 27,95 /
Kepler-55 c / 2,21 / 1,11 / 42,15 /


Kepler-56
Kepler-56 b / 3,84 / 5,12 / 10,5 /
Kepler-56 c / 7,85 / 12,18 / 21,4 /


Kepler-59
Kepler-59 b / 1,10 / 2,05 / 11,86 /
Kepler-59 c / 1,98 / 1,37 / 17,98 /


Kepler-60
Kepler-60 b / 2,28 / 0,25 / 7,13 /
Kepler-60 c / 2,47 / 0,56 / 8,91 /
Kepler-60 d / 2,55 / 0,68 / 11,9 /

Źródło

sobota, 18 sierpnia 2012

2299 planet wokół jednej gwiazdy - animacja

Ta animacja przedstawia 2299 planetarnych kandydatów Keplera. Astronom Alex Parker wpadł na pomysł aby zgromadzić je wszystkie wokół pojedynczej gwiazdy i przedstawić na tym krótkim filmiku. Trzy pierścienie reprezentują orbity Merkurego, Wenus oraz Ziemi.

Ktoś może zapytać: dlaczego tylko 2299? Otóż dlatego, że niektóre obiekty (spośród 2321) zostały już sklasyfikowane jako błędy obserwacyjne bądź gwiazdy. Zresztą nie jest to chyba zbyt istotne. W obu przypadkach efekt byłby równie ciekawy.

Brawo za pomysłowość!

piątek, 17 sierpnia 2012

24 nowe planety od Keplera!

Kolejna okrągła liczba przekroczona!
Tak jak "ostrzegałem" na stronie Facebook mojego bloga.. oto one! 24 dowody na to, że informacje o 800 egzoplanetach Keplera potwierdzonych jeszcze w tym roku (LINK do artykułu), mogą być prawdziwe (choćby częściowo).

TTV (Transit Timing Variations) to bardzo potężna metoda służąca m.in. do potwierdzania planet odkrytych dzięki zaobserwowanym tranzytom. Analizy TTV polegają na mierzeniu różnic w czasie pomiędzy kolejnymi tranzytami tego samego obiektu. Na ich podstawie można odkryć grawitacyjny wpływ innej planety na planetę tranzytującą. 

Jak zapewne dobrze wiecie, sonda Keplera zgromadziła już mnóstwo kandydatów na planety pozasłoneczne. Pośród nich znajduje się wiele układów wielokrotnych i to właśnie one mają pierwszeństwo w kolejce do analiz TTV. Znając dwie lub więcej kandydatek na egzoplanety w jednym układzie, możemy dokonać omawianej analizy pod kątem ich potwierdzenia. Jeśli TTV potwierdzą rezonanse (tj. pewne zgodności w okresach orbitalnych - np. na czas jednego okresu planety X, planeta Y wykonuje 2 pełne orbity itp.) między tranzytującymi obiektami to można uznać je za pełnoprawne planety pozasłoneczne.

Tak też postąpiono w badaniach prowadzonych przez Ji-Wei Xie. Przeanalizowano 12 systemów wielokrotnych pochodzących z danych Keplera, w których to znajdywały się pary kandydatów o wyraźnych rezonansach orbitalnych. Dzięki TTV potwierdzono planetarną naturę każdej pary, a więc łącznie 24 planet. W przypadku 3 par (KOI-148, 500 oraz 1589 - oznaczone "#") udało się ustalić dokładną masę nowych egzoplanet. Co do egzoplanet z pozostałych par to znamy jedynie ich masy maksymalne.

Czas poznać nowe układy:

kolor zielony - obiekty potwierdzone
kolor pomarańczowy - pozostali kandydaci

n. KOI-xxx  / promień (Rz) / masa (Mz) / okres (dni) /

1. Kepler-48 #   
Kepler-48 b  / 2,1 / 17,2 / 4,78 /
Kepler-48 b  / 3,1 / 10,1 / 9,67 /

KOI-148.03  / 2,4 / --- / 42,9 /

2. KOI-152  
KOI-152.03  / 2,6 / 65,3 / 13,5 /
KOI-152.02  / 2,8 / 10,1 / 27,4 / 
KOI-152.01  / 5,8 / --- / 52,1 /

3. Kepler-49 
KOI-248.03  / 1,9 / --- / 2,58 / 
Kepler-49 b  / 2,7 / 7,6 / 7,2 /
Kepler-49 c  / 2,5 / 7,1 / 10,91 /

KOI-248.04  / 2,0 / --- / 18,6 /  

4. KOI-500 # 
KOI-500.05  / 1,4 / --- / 0,99 /
KOI-500.03  / 1,5 / --- / 3,07 /
KOI-500.04  / 1,6 / --- / 4,65 /
  
KOI-500.01  / 2,6 / 6,2 / 7,05 /
KOI-500.02  / 2,8 / 10,5 / 9,52 /
 

5. Kepler-53 
KOI-829.02  / 1,9 / --- / 9,75 /
Kepler-53 b  / 2.9 / 84*/ 18,65 /
Kepler-53 c  / 3,2 / 24 / 38,56 /


6. KOI-869   
KOI-869.04  / 1,8 / --- / 3,22 /
KOI-869.01  / 2,7 / --- / 7,49 /

KOI-869.03  / 2,7 / 295*/ 17,46 /
KOI-869.02  / 3,2 / 21,4 / 36,28 /


7. KOI-877  
KOI-877.01  / 2,4 / 21,4 / 5,95 /
KOI-877.02  / 2,4 / 4,0 / 12,04 /


8. KOI-880
KOI-880.04  / 1,4 / --- / 2,38 /
KOI-880.03  / 2,3 / --- / 5,9 /

KOI-880.01  / 4,0 / 50,9 / 26,44 /
KOI-880.02  / 5,3 / 17,4 / 51,53 / 


9. KOI-898  
KOI-898.02  / 2,2 / --- / 5,17 / 
KOI-898.01  / 2,8 / 44,7*/ 9,77 /
KOI-898.03  / 2,4 / 14,3 / 20,09/


10. Kepler-57  
Kepler-57 b  / 2,2 / 100*/ 5,73 /
Kepler-57 c  / 1,6 / 5,4 / 11,61 /


11. Kepler-58  
Kepler-58 b  / 2,8 / 27,4 / 10,22 /
Kepler-58 c  / 2,9 / 41,0 / 15,57 /


12. KOI-1589 #  
KOI-1589.04  / 1,3 / --- / 4,22 /  
KOI-1589.01  / 2,2 / 17,6 / 8,73 /
KOI-1589.02  / 2,4 / 16,5 / 12,88 / 
 
KOI-1589.03  / 2,4 / --- / 27,43 /  
KOI-1589.05  / 2,0 / --- / 44,55 /

* Wartości te mogą być czterokrotnie mniejsze. Mimo wszystko nadal pozostaną jedynie masami maksymalnymi.

Licznik planet pozasłonecznych wskazuje już 819 obiektów! Czy rzeczywiście ta wartość może zostać podwojona w tym roku?

Źródło

piątek, 10 sierpnia 2012

HD 5608 b oraz 75 Cet b

Gwiazdozbiór Wieloryba - położenie 75 Cet.
Jest to kontynuacja wczorajszego tekstu (LINK) o odkryciu czterech planet przez japoński zespół naukowców w Okayama Astrophysical Observatory. Dziś przedstawię dwie kolejne egzoplanety odkryte przez ten zespół. Są to HD 5608 b oraz 75 Ceti b. Podobnie jak obiekty opisane w poprzednim artykule, planety te krążą wokół gwiazd widocznych z terenów naszego kraju, lecz są znacznie trudniejsze do dostrzeżenia gołym okiem. Ich wielkości gwiazdowe (z uwzględnieniem ekstynkcji atmosferycznej) to około 6 mag.

HD 5608 b

Jest to gazowa planeta o masie 1,4 Mj. Rok na tej planecie trwa 793 dni, a jej odległość od gwiazdy macierzystej wynosi około 1,9 AU. Układ ten znajduje się w gwiazdozbiorze Andromedy i oddalony jest o 190 lat świetlnych od Ziemi. Gwiazdą w tym układzie jest podolbrzym o masie 1,6 Ms. Podczas badań prędkości radialnych zauważono pewne wariacje sugerujące istnienie kolejnego, nieco bardziej odległego obiektu w tym systemie. Na razie jednak ciężko cokolwiek o nim powiedzieć.

75 Ceti b

Gwiazdą macierzystą tego układu jest podolbrzym o masie 2,5 mas Słońca. Jest on oddalony o 266 lat świetlnych od Ziemi i znajduje się w gwiazdozbiorze Wieloryba (patrz obrazek). Odkryta egzoplaneta znajduje się w odległości 2,1 AU od centrum układu. Jej masa to równo 3 masy Jowisza, jej okres orbitalny wynosi 692 dni. Prędkości radialne 75 Cet także wykazują pewne okresowości. Potrzeba jednak kolejnych badań aby dowiedzieć się co jest ich powodem.

Liczba planet pozasłonecznych wynosi obecnie nieco więcej niż pokazuje mój licznik. Wkrótce więcej informacji o odkryciach!

Źródło

czwartek, 9 sierpnia 2012

Muscida b oraz Omicron Coronae Borealis b

Wielka Niedźwiedzica zdaje się być niezadowolona, że
tak bezkarnie odkrywamy jej sekrety ;).
Witam po kolejnej przerwie! Czas nadrobić kilka zaległych egzoplanetek. Dziś zaczniemy od planet obiegających gwiazdy nieco masywniejsze niż zwykle. To japońscy astronomowie obrali sobie za cel poszukiwanie planet pozasłonecznych wokół rozwiniętych gwiazd o średniej masie. Obserwacje przeprowadzane w Okayama Astrophysical Observatory zaowocowały czterema nowymi obiektami:

Muscida b

Omikron Ursae Majoris czyli Muscida to łatwa do zaobserwowania gwiazda znajdująca się w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy (właściwie to stanowi jej pysk!). Znajduje się w odległości 183 lat świetlnych od Ziemi, a jej masa trzykrotnie przekracza masę Słońca. Planeta odkryta na jej orbicie to gazowy gigant krążący w odległości 5 AU w czasie 1630 dni, natomiast jej masa to 4,1 Mj. Niby dużo, jednak trzeba wziąć poprawkę na rodzaj gwiazdy z jaką mamy do czynienia - Muscida to jedna z najmasywniejszych gwiazd z odkrytą egzoplanetą. Badania tych obiektów są nieco trudniejsze niż w przypadku gwiazd "normalnych", dlatego masy planet odkrywanych wokół nich przekraczają czasem 20 Mj (im większa masa tym łatwiejsza detekcja). Należy więc docenić Japońskich astronomów.

Dla niektórych z was może wydawać się to dziwne.. ale naprawdę lubię kiedy odkrywane są obce światy wokół gwiazd widocznych gołym okiem. Od tej chwili patrzę w nieco inny sposób na tę małą kropkę światła.

Omikron Coronae Borealis b

Dostrzeżenie tej gwiazdy nie jest już tak proste jak w przypadku tej poprzedniej, lecz jak najbardziej możliwe - 5,5 mag jest z pewnością w zasięgu naszego wzroku. Gwiazda ta jest odleglejsza o prawie 100 lat świetlnych niż Muscida, ponadto sama w sobie nie jest aż tak jasna. Jej masa to 2,1 Ms, a masa odkrytej przy niej kompanki jest znów imponująca - 1,5 Mj! To najmniej masywna planeta pozasłoneczna odkryta wokół gwiazd ~2 Ms! Omikron Coronae Borealis b krąży w odległości wynoszącej 0,83 AU, a czas potrzebny na jedną pełną orbitę to około 188 dni.

Japończykom należą się gromkie brawa za te odkrycia. Dwie kolejne egzoplanety odkryte w Okayama Astrophysical Observatory zostawiam na kolejny artykuł (prawdopodobnie jutro).

Źródło