Kepler-34 b oraz Kepler-35 b

Już prawie połowa stycznia, a z powodu kilku moich obowiązków ExoplanetSpot jest nieco w tyle z informacjami. Na szczęście powoli znajduje coraz więcej wolnego czasu więc znów mogę go poświęcić na opisanie kilku nowych odkryć. Zaznaczam od razu, że nie zamierzam upychać wszystkich planet w jednym artykule ponieważ uważam, że każda z najnowszych publikacji zasługuje na osobną uwagę. Tak więc do dzieła!

Jak powszechnie wiadomo, większość gwiazd w galaktyce nie jest samotna - posiada kompana w postaci drugiej gwiazdy, z którą jest powiązana grawitacyjnie. Są to tak zwane układy podwójne. Zapewne każdy kto na bieżąco śledzi egzoplanetarne odkrycia pamięta planetę Kepler-16 b, odkrytą we wrześniu ubiegłego roku. Było o niej dość głośno w mediach ze względu na skojarzenie jej z pierwszą nagraną częścią Gwiezdnych Wojen oraz planetą Tatooine.

Dzisiejsze obiekty są również podobnej natury do Tatooine. Mianowicie obie znajdują się w układach podwójnych i okrążają swoje gwiazdy macierzyste w "bezpiecznej" odległości. Nie są to jednak obiekty skaliste lecz gazowe planety o niskiej gęstości. Mowa tu o Kepler-34 b i Kepler-35 b (choć ich prawidłowe nazwy to Kepler-34 (AB)b oraz Kepler-35 (AB)b).

Kepler-34 b

Oba układy podwójne składają się z dwóch gwiazd typu żółty karzeł (typ widmowy G) to znaczy, że są tego samego typu na nasze Słońce. W systemie Kepler-34 masy i rozmiary gwiazd to odpowiednio:

Kepler-34 A:
Masa: 1,0479 Ms

Promień: 1,1618 Rs
Kepler-34 B:
Masa: 1,0208 Ms
Promień: 1,0927 Rs

Komponenty A i B okrążają się wzajemnie w czasie 27 dni i 19 godzin. Odległość miedzy nimi to około 0,22 AU. Gazowa planeta w tym systemie jest nieco mniejsza od Jowisza - jej promień to około 75% promienia naszego olbrzyma. Jednak jak na swoje rozmiary posiada niewielką  masę bo tylko 0,22 Mj. Podobnie jak Ziemia krąży wokół środka masy w odległości około 1 AU, a na jedną pełną orbitę potrzebuje 288 dni. Ekscentryczność orbity to 0,182.

Kepler-35 b

System Kepler-35 to także dwie gwiazdy typu G jednak o niech mniejszych parametrach:

Kepler-35 A:
Masa: 0,8877 Ms

Promień: 1,0284 Rs
Kepler-35 B:
Masa: 0,8094 Ms
Promień: 0,7861 Rs

Okres orbitalny gwiazdy to 20 dni, 17 godzin i 30 minut, przy maksymalnym oddaleniu na składników na 0,176 AU. Planeta Kepler-35 b okrąża swoje gwiazdy w odległości około 0,6 AU na co potrzebuje 131,5 dnia. Podobnie jak Kepler-34 b ma niewielką gęstość co wynika z masy 0,127 Mj i promienia 0,728 Rj. Zaskakująca może być dość niska wartość ekscentryczności (0,042), która to świadczy o 'spokojniej' orbicie planety (im niższa ekscentryczność tym orbita bardziej kołowa; e=0 orbita idealnie kołowa). Warto w tym momencie dodać, że e planety Kepler-16 b jest jeszcze niższe - 0,0069.

Trzy planety w układach podwójnych, odkryte przez sondę Kepler, oraz ich stabilne orbity świadczą jednoznacznie o częstości występowania obcych światów w układach wielokrotnych. Niegdyś podejrzewano, że środowisko układów podwójnych może być zbyt chaotyczne dla procesu formowania się planet. Teraz jednak mamy dowody na to, że planety mogą formować się w tych układach bez większych trudności.

Ciekawe są również teoretyczne rozważania na temat pór roku planet w układach wielokrotnych. Ze względu na kilka gwiazd macierzystych pory roku zmieniają się niecyklicznie (chyba, że uwzględnimy tu jakieś spore rezonanse) kilka razy w roku. Prościej mówiąc, zarówno wiosna, lato, jesień, jak i zima mogą występować więcej niż raz w nieustalonej kolejności. To z pewnością powoduje ogromne wahania temperatury. 

Źródło 1, Źródło 2