czwartek, 8 listopada 2012

HD 40307 - 6 planet - Super-Ziemia w ekosferze

Wizja HD 40307 g.
Credit: PHL @ UPR Arecibo
HD 40307 to układ odległy o 42 lata świetlne od Ziemi, znajdujący się w gwiazdozbiorze Malarza. Jego sercem jest pomarańczowa gwiazda ciągu głównego. Jest nieco mniejsza i chłodniejsza od Słońca, a przede wszystkim znacznie młodsza. W 2008 roku astronomowie odkryli trzy Super-Ziemie (4; 6,6; 9,5 mas Ziemi) obiegające tę gwiazdę w 4, 9 i 20 dni. Dziś, po czterech latach dalszych badań, udało się potwierdzić kolejne trzy obiekty w tym systemie.

Obecność trzech Super-Ziem i jednoczesny brak sygnałów większych obiektów przykuł uwagę wielu osób. Dzięki temu odkryto trzy kolejne planety w systemie HD 40307, a co ważniejsze, planety o tej samej naturze - Super-Ziemie. Oznacza to układ planetarny złożony (wg. dotychczasowej wiedzy) z sześciu Super-Ziem. Omówmy je krótko.

Planety HD 40307 e i f to kolejne obiekty względem odległości od gwiazdy. Oddalone o odpowiednio 0,188 i 0,247 AU wykonują pełną orbitę w czasie 34,6 i 51,7 dnia. Ich masy oszacowane zostały na 3,5 i 5,2 Mz. Istnienie tych planet to tylko kolejny bodziec aby zerknąć jeszcze dalej.. Tak też uczyniono.

HD 40307 g to zdecydowanie główny punkt zainteresowań w tym bogatym układzie. Jest to kolejna możliwa "Druga Ziemia", która pod kilkoma względami góruje nad tymi dotąd poznanymi. Zacznijmy jednak od podstawowych danych.. HD 40307 g jest oddalona od swojej gwiazdy o 0,6 AU, a rok na tej planecie trwa około 197,8 dnia. Jej masa to około 7,1 Mz, co oczywiście nie jest plusem. Jednak skoro mowa o plusach:

- gwiazdą macierzystą jest pomarańczowy karzeł, co przekłada się na nieco rozleglejszą i odleglejszą ekosferę niż ta w przypadku czerwonych karłów,
- ze względu na sporą separację między gwiazdą, a planetą możemy spokojnie wyeliminować orbitę synchroniczną,
- orbita HD 40307 g znajduje się, zarówno w obszarze tradycyjnej, jak i tzw. konserwatywnej ekosfery.

Średnia temperatura HD 40307 g oszacowana została na 9°C. Uwzględniając ekscentryczność orbity, należy spodziewać się sporych zmian tej wartości tj. od -7°C do 52 °C. Co samo w sobie nie jest niczym wielce istotnym, gdyż takie warunki są bez wątpienia niegroźnie dla większości złożonych form życia.

Orbity planet w HD 40307. CREDIT: phl.upr.edu
Pozostaje jednak istotna kwestia, a mianowicie problem natury Super-Ziemi. Jak pewnie już wielu czytelników bloga wie, określenie Super-Ziemia, choć brzmi dumnie i potężnie, nie świadczy o czymś konkretnym. Mini-Neptun, planeta oceaniczna, a może ogromny i skalisty glob? To trzy podstawowe wersje, które oczywiście można ze sobą niemal dowolnie przeplatać (przynajmniej w wyobraźni). Ponieważ uchwycenie tranzytu HD 40307 g nie będzie możliwe, najlepszą drogą do poznania prawdy o tej planecie będą obserwacje bezpośrednie.

Według moich obliczeń to już 6 planeta potencjalnie zdatna do podtrzymania znanego nam życia. To z kolei nasuwa mi pewien pomysł, który postaram się zrealizować.

Źródło

17 komentarzy:

  1. Polecisz obejrzec z bliska??

    OdpowiedzUsuń
  2. Coraz więcej, coraz bliżej, coraz lepiej...
    Ciekawe mamy te układy planetarne w okolicy. Tu nasuwa się refleksja do porównania (mimochodem) badań HARPS i Keplera z notki o Alfie Centauri: nie żebym deprecjonował działalność teleskopu Keplera, ale jego odkrycia same w sobie nie są dla mnie ciekawe, a czekam przede wszystkim no wnioski statystyczne dotyczące występowania planet; w przypadku odkryć HARPS-a mam poczucie jakiejś namacalności.
    Takie pytanie rzucone trochę w kosmos: czy uda się kiedyś skonstruować taki sprzęt, że będzie możliwe zrobienie zdjęć tym nieodległym w końcu planetom? I tym bliższym też!

    OdpowiedzUsuń
  3. No kiedyś na jednym z forów astronomicznych się zastanawiałem jaki musiałby być teleskop żeby zobaczyć układ alfa centaurii i wyszło, że musialby być ogromny a co dopiero większe odległości.
    Co do keplera to pewnie były by lepsze rezultaty ale jego twórcom się uzbdurało, że bedzie obserwował tylko wybrany fragment nieba zamiast skupić się na tym co jest bliżej.

    OdpowiedzUsuń
  4. Kepler ma trochę inne zadania. Odkrywanie planet i ich potwierdzanie jest tylko efektem ubocznym. Głównie chodzi o to, by skonstruować wiarygodną statystykę dotyczącą tego, jak często wokół gwiazd występują planety, jakie i w jakich odległościach. Do tego niezbędne jest duża liczba potwierdzonych obiektów, a żeby mieć tego gwarancję, konieczne jest obserwowanie ogromnej liczby gwiazd. Żeby jeden teleskop mógł bez przerwy obserwować 100 tysięcy gwiazd, musi być skierowany w takie miejsce, gdzie jest ich co najmniej tyle. Niestety więc odkrywane planety są dość daleko jak na mój gust.

    OdpowiedzUsuń
  5. Ale jak skończy te zadania to może nakierują go na bliższe gwiazdy? myślę, że priorytetem ludzkości jest dokładne zbadanie gwiazd znajdujących się powiedzmy w odleglości 100 lat świetlnych od Słońca, bo całą odleglejszą resztę przy obecnym stanie techniki możemy traktować co najwyżej jako ciekawostkę.

    OdpowiedzUsuń
  6. Nie chcę być tu złym prorokiem, ale obawiam, że po prostu teleskop Keplera mógłby się okazać bezużyteczny, gdyby go nakierować na najbliższe sąsiedztwo. Żeby mógł dostrzec planetę przechodzącą przed gwiazdą, muszą być spełnione pewne warunki. Nie wiem, jak to dokładnie obliczyć, ale prawdopodobieństwo wykrycia planety wokół konkretnej gwiazdy jest mniejsze lub co najwyżej równe jednemu procentowi. Toteż jeśli Kepler miałby prowadzić obserwacje gwiazd w promieniu 100 lat świetlnych, mógłby przez wiele lat nic nie odkryć. Badania "własnoręczne" różnych grup poszukiwaczy są chyba dużo skuteczniejsze.

    OdpowiedzUsuń
  7. Misja Kepler czy samo poszukiwanie tranzytów to bardzo trudny i czasochłonny proces.. nie mówiąc już o gromadzeniu i analizie danych. Kapler został stworzony właśnie po to aby jak najdłużej wpatrywać się w jeden obszar i przebadać go jak najlepiej. Moim zdaniem zmiana orientacji byłaby bez celowa - nie przyniosłaby wielu efektów ze względu na brak wystarczającej ilości czasu pod koniec misji, a także zaprzepaściłaby wiele innych odkryć w obecnym obszarze poszukiwań. Kepler "skończy działania" kiedy zabraknie funduszy lub przestanie działać :). Tak przypuszczam.

    W kwietniu misja została przedłużona do 2016 roku.

    OdpowiedzUsuń
  8. A wracając do samego układu planetarnego...
    Od jakichś piętnastu lat to truizm, ale ten układ dowodzi tego, że można się spodziewać niespodziewalnego. Wszystkie filmy i książki s.-f. pokazują nam układy planetarne jakieś takie znajome. A tu nagle planeta (powiedzmy, że podobna do Ziemi), która znajduje się bliżej swojego słońca niż nasza stara Wenus, jest dopiero szóstą najbliższą gwiazdy i to pod warunkiem, że już żadnych innych, nieodkrytych dotąd, bliżej już nie ma.
    Chciałoby się móc powiedzieć, że układy tak eleganckie jak nasz są wyjątkowe i że liczba 8 planet w układzie nie jest szczególnie duża; że w większości układów liczba ta jest większa...

    OdpowiedzUsuń
  9. PS. Co do Keplera, to coś ostatnio cicho na temat jego badań. A dokładnie, to brak mi informacji o aktualnej liczbie kandydatek, bo jeśli się nie mylę, ostatnia liczba ponad 2000, dotyczy stanu na sierpień ubiegłego roku.

    OdpowiedzUsuń
  10. To był grudzień :). Obecnie (półoficjalnie) mamy ponad 3000 kandydatów.

    OdpowiedzUsuń
  11. Ok. Ale to i tak już są dane sprzed roku, a nieoficjalne dane mają to do siebie, że pozostawiają pewien niedosyt. Czekam wreszcie na konferencję i jakieś szersze dane, które pozwolą ćwiczyć wyobraźnię. Poza tym, jak pamiętam przyrost kandydatek był dość duży, więc na ten dzień spodziewałbym się ich nieco większej liczby niż 3000. Oczywiście, wiem za mało, by móc na cokolwiek liczyć z dużym przekonaniem...

    OdpowiedzUsuń
  12. Dla pocieszenia powiem, że te nieoficjalnie +3000 kandydatów to informacja z pierwszej połowy tego roku. Przy oficjalnym ogłoszeniu może być więcej.

    OdpowiedzUsuń
  13. Taką też mam nadzieję. Czekam na oficjalne dane i na pierwsze wnioski, ile jakich planet można się spodziewać w Galaktyce.

    OdpowiedzUsuń
  14. Ι know this sitе offers quаlіty basеԁ аrtіcles oг revіеwѕ
    and otheг stuff, is there any οther ωeb ρagе which preѕеnts thesе data іn qualitу?


    Here is my site - payday loans

    OdpowiedzUsuń
  15. Definіtеly belіeve that that yоu
    stated. Youг fаνогite justifісation seemed to be on the net
    the еasіеst factoг to have in
    mind οf. I ѕay to you, I ceгtaіnlу
    get irkеd whilѕt ρeορle considеr concerns that thеу
    plaіnly do not recognіse abοut. Yοu сontгоlled tο hit the nаil upon the toр
    anԁ outlіnеԁ out the entігe thіng withοut having siԁе еffеct , pеоplе could tаkе
    a signal. Will likely be bасκ to get morе.

    Thаnks

    My web pаgе: small loans

    OdpowiedzUsuń
  16. It's going to be ending of mine day, but before ending I am reading this wonderful article to improve my knowledge.

    Take a look at my site - payday loans

    OdpowiedzUsuń
  17. Hі there, just wanted to tеll you, I liked this blog pоst.

    It was helpful. Κеep on posting!

    Ηere is my web-site ... Same Day Payday Loans

    OdpowiedzUsuń