niedziela, 15 kwietnia 2012

Roczek bloga!

Tak oto mój blog doczekał się swoich pierwszych urodzin. Dokładnie rok temu - 15 kwietnia 2011 roku - powstał Exoplanet-Spot i zagościły na nim dwa pierwsze wpisy. Sam pomysł na założenie bloga zrodził się także tego samego dnia. Był to chwilowy impuls, który postanowiłem zrealizować bez większego namysłu. Wiedziałem tylko, że chcę dostarczać ludziom informacji o (wg. mnie) jednej z najciekawszych gałęzi nauki jaką są badania planet pozasłonecznych. Mam więc nadzieję, że blog należycie spełnia ten cel.

W ciągu roku blog odwiedzono już ponad 15000 razy. 40 osób śledzi Exoplanet-Spot poprzez facebook'a natomiast 18 osób używa do tego Blogspota. Zamieściłem już 88 (łącznie z tą ;)) postów, a niektóre z nich zostały zaszczycone komentarzami, których razem napisano 73.

Być może nie są to wielce imponujące liczby, lecz wierzcie lub nie, jestem zadowolony z każdej z nich i postaram się aby było oczywiście tylko lepiej.

Pozdrawiam moich czytelników, zarówno tych stałych, jak i przelotnych :). Dziękuję za każde wejście na bloga, za każdy komentarz, a nawet za każde jedno przeczytane zdanie. Serdecznie pozdrawiam!

sobota, 14 kwietnia 2012

9 planet w HD 10180?

HD 10180. Na ilustracji mamy 7 planet tego systemu - w tym
niepotwierdzoną planetę o okresie 1,18 dnia.
W 2010 roku ogłoszono istnienie 6 planet krążących wokół gwiazdy podobnej do Słońca - HD 10180. Są to prawdopodobnie obiekty o gazowej naturze, a ich masy wynoszą od 11,75 do 64,4 mas Ziemi. Układ ten wydaje się być bardzo stabilny - okresy orbitalne planet to: 5,7; 16,3; 49,7; 122,7; 601,2 oraz 2222 dni. Co ciekawe już po pierwszej analizie danych z badań prędkości radialnych (bo to dzięki nim udało się potwierdzić te obiekty) zauważono siódmy sygnał pochodzący od jeszcze niezidentyfikowanego źródła. 

Tydzień temu pojawiła się publikacja naukowa poświęcona właśnie systemowi HD 10180. Kolejna grupa naukowców przeprowadziła analizy tego układu. Potwierdzili wszystkie 6 planet nieznacznie korygując ich parametry orbitalne. Dodatkowo przyjrzeli się wspomnianemu siódmemu sygnałowi dochodząc przy tym do wniosku, że pochodzi on prawdopodobnie od niewielkiej planety (jej masę minimalną określono na 1,3 masy Ziemi) o okresie 1,18 dnia.

Najciekawszym rezultatem ich badań są jednak dwa zupełnie nowe sygnały, które również mogą być wywoływane przez dwie kolejne planety! Oba sygnały powtarzają się co odpowiednio 9,66 oraz 67,6 dnia. Jeśli faktycznie pochodzą one od egzoplanet to byłyby obiekty krążące po prawie kołowych orbitach, a ich masy wynosiłyby odpowiednio 1,9 i 5,1 co oczywiście kwalifikowało by je jako Super-Ziemie.

Niestety potwierdzenie trzech wyżej opisanych obiektów nie jest jeszcze możliwe. Najnowsze analizy były przeprowadzane na tych samych danych co poprzednie. Oba modele (ten wskazujący na 6 oraz ten najnowszy, przedstawiający 9 planet) są równie prawdopodobne. Należy poczekać na zupełnie nowe dane z badań prędkości radialnych oraz ich analizy (może to potrwać nawet kilka lat). Mimo wszystko HD 10180 zdaje się być solidnych kandydatem na pierwszy system posiadający więcej planet niż nasz Układ Słoneczny.

Źródło

poniedziałek, 2 kwietnia 2012

100 potencjalnych egozksiężyców?

Ziemio-podobny egzoksiężcy okrążający gazowego olbrzyma.
Wizja artysty.

Dzięki trwającym od wieków badaniom naszego Układu Słonecznego dobrze wiemy, że księżyce krążące wokół planet to nic rzadkiego. Co prawda na 4 planety skaliste przypadają jedynie 3 księżyce, jednakże nasze gazowe olbrzymy posiadają łącznie ponad 160 takich obiektów! Czy planety pozasłoneczne również mogą pochwalić się naturalnymi satelitami? Na to pytanie postara się odpowiedzieć projekt "The Hunt for Exomoons with Kepler" (HEK).

Jednym z podstawowych celów misji Kepler jest poszukiwanie planet krążących w ekosferach swoich gwiazd. Samo przebywanie planety wewnątrz tego życiodajnego (przynajmniej w przypadku Ziemi) obszaru nie świadczy o warunkach przyjaznych dla powstania i utrzymywania się życia, zwłaszcza jeśli tą planetą jest gazowy gigant. Jednak jeśli taki olbrzym posiadałby egzoksiężyce, a takowe mogą osiągać nawet ziemskie rozmiary, to właśnie one stałyby się potencjalnymi siedliskami życia.

Astronomowie są pewni, że sygnały egzoksiężyców ukrywają się gdzieś w krzywych jasności dostarczanych na bieżąco przez sondę Kepler. David Kipping, jeden z głównych organizatorów projektu HEK, jest przekonany, że dzięki sondzie Kepler możliwa będzie nie tylko detekcja tych obiektów ale także oszacowanie ich całkowitej liczby w naszej galaktyce. Myślę, że śmiało możemy zaufać słowom Kippinga - przecież już jakiś czas temu przekonaliśmy się, że sonda potrafi odkrywać egzoplanety nawet mniejsze niż Ziemia (np. te w KOI-961)

Zespół naukowy HEK w ciągu zaledwie pół roku działalności zdołał wyodrębnić około 100 krzywych jasności zawierających potencjalne ślady egzoksiężyców. Krzywe te zostały wybrane poprzez zarówno wizualne, jaki i automatyczne metody poszukiwań. Wszystkie zawierają dość nietypowe "dołki" w natężeniu światła pochodzącego od gwiazdy, jednak identyfikacja tych zaburzeń jako obecność księżyca będzie bardzo trudnym wyzwaniem. Takie odchylenia od normy mogą być bowiem powodowane przez np. obecność plam występujących na badanych gwiazdach. Dlatego też sonda Kepler nie może być jedynym instrumentem poszukującym odległych księżyców. Projekt HEK będzie więc angażował także niektóre obserwatoria naziemne.

Czy w 2012 roku poznamy pierwszy egzoksiężyc? Z ankiety wynika, że macie bardzo zróżnicowane zdanie na ten temat, choć przeważa jednak spory optymizm! Ja również jestem optymistą i uważam, że to historyczne odkrycie może nastąpić w tym roku. Jednak czy dokona tego akurat HEK? Nie jestem pewien. Jest jeszcze inna możliwość.. ale o tym innym razem ;).

Źródło